Minerale olienevel en oliedamp meten en analyseren op de werkplek

Wat is minerale olienevel?

Minerale olienevel bestaat uit kleine druppeltjes olie die in de lucht terechtkomen bij processen zoals draaien, frezen, slijpen of smeren van machines. Bij hogere temperaturen kan de olie verdampen, waardoor ook oliedampen ontstaan.

Deze nevels en dampen komen vooral voor in de metaalbewerking, machinebouw, automotive en hydraulische installaties.

 

Gezondheidsrisico’s

Inademing of langdurige blootstelling aan olienevel en oliedamp kan leiden tot:

• Irritatie van ogen, neus en luchtwegen
• Hoesten en benauwdheid
• Huidklachten en eczeem bij contact
• Chronische longaandoeningen bij langdurige blootstelling
• Bij sommige oliën: risico op kanker (vooral bij ongeraffineerde oliën)

Daarnaast kan olienevel brandgevaar opleveren in slecht geventileerde ruimtes.

 

Grenswaarden en regelgeving

In Nederland en België geldt een grenswaarde van 5 mg/m³ (8-uurs gemiddelde) voor minerale olienevel.

Bij ongeraffineerde of kankerverwekkende oliën kunnen lagere waarden van toepassing zijn.

Let op: het gaat hier om olienevel, een aërosol van kleine oliedruppeltjes. De term oliedamp wordt alleen gebruikt als de dampfase wordt gemeten, wat een andere analysemethode vereist.

Vaak wordt tegelijk ook de concentratie inhaleerbaar en respirabel stof bepaald. De respirabele fractie bestaat uit de kleinste deeltjes die diep in de longen terechtkomen.

 

Metingen volgens NEN-EN 689

Strooming voert metingen uit conform NEN-EN 689, de Europese norm voor blootstellingsonderzoek. Dit betekent:

• Persoonlijke bemonstering in de ademzone van werknemers
• Bemonstering op filters met luchtpompen
• Analyse van oliegehalte met gravimetrische of IR-methoden
• Vergelijking met grenswaarden en duidelijke rapportage
• Advies voor beheersmaatregelen, zoals ventilatie of afzuiging bij de bron

In combinatie met olienevelmetingen wordt vaak ook de concentratie inhaleerbaar en respirabel stof bepaald. De respirabele fractie bestaat uit de fijnste deeltjes die diep in de longen doordringen en zo extra gezondheidsrisico’s veroorzaken. Door beide fracties te meten ontstaat een compleet beeld van de luchtkwaliteit en de blootstelling van werknemers.

Zo krijgt u inzicht in de werkelijke blootstelling en kunt u gericht maatregelen nemen.

 

Waarom olienevel laten meten?

• Bescherming van werknemers tegen long- en huidproblemen
• Naleving van wetgeving en Arbo-richtlijnen
• Inzicht in procesrisico’s bij machines en koeloliën
• Verbetering van ventilatie en afzuiging
• Objectief bewijs richting arbodienst en inspectie

 

Conclusie

Olienevel en oliedamp komen veel voor in productie-omgevingen en vormen een onderschat risico voor de gezondheid. Met luchtmetingen conform NEN-EN 689 helpt Strooming bedrijven blootstelling vast te stellen, maatregelen te treffen en te voldoen aan de wettelijke grenswaarden.